Valeriaan: Helpt het je echt beter te slapen?
Als je af en toe moeite hebt om in slaap te vallen, ben je niet de enige. We liggen soms uren te piekeren en denken na over allerlei dingen – van die promotie die we op het werk nastreven, tot die kleine ruzie die we vanmorgen met onze partner hadden, politiek, het plannen van het verrassende verjaardagsfeestje van onze vriendin, je huisdier meenemen voor zijn jaarlijkse dierenartsafspraak en alles er tussen in.
Hoe dan ook, het punt is: het leven is soms stressvol, en om welke reden dan ook is er geen betere tijd om hier allemaal over na te denken dan wanneer we moeten gaan slapen. En hoe moe je ook bent, soms weigert je lichaam gewoon mee te werken, en breng je de halve nacht door met woelen en draaien. Dit staat bekend als slapeloosheid.
Of je nu enorm last hebt hiervan of maar een klein beetje, het is altijd interessant om te kijken naar manieren om je nachtrust te verbeteren. Er zijn tal van dingen die je kunt doen om een betere nachtrust te krijgen – van een ontspannende nachtelijke routine en overdag sporten tot het nemen van voorgeschreven medicijnen en meer.
Je kunt ook natuurlijke slaapmiddelen proberen. Een van de meest populaire is valeriaan. Wat is valeriaan? Werkt het? Hoe moet je het innemen? We duiken er diep in, zodat je over de best mogelijke informatie beschikt voordat je beslist of valeriaan wortel geschikt voor jou is.
Wat is valeriaan?
Valeriana officinalis, algemeen bekend als valeriaan, is een kruid afkomstig uit Azië en Europa. De plant zelf is een overblijvend lid van de Valerianaceae-familie die in Noord-Amerika is genaturaliseerd. Het wordt nu ook verbouwd in de VS, China en andere landen.
Bloemen van de valeriaan plant werden eeuwen geleden gebruikt om parfum te maken, en het wortelgedeelte wordt al minstens 2000 jaar in de traditionele geneeskunde gebruikt.
In tegenstelling tot zijn subtiel geurende bloemen, heeft valeriaan wortel een zeer sterke, aardse geur vanwege de vluchtige oliën en andere verbindingen die verantwoordelijk zijn voor de kalmerende effecten. Zo heeft valeriaanwortel een lange geschiedenis van gebruik als kruidengeneesmiddel en natuurlijk slaapmiddel.
Interessant genoeg is de naam ‘valeriaan’ afgeleid van het Latijnse werkwoord valere, wat ‘sterk zijn’ of ‘gezond zijn’ betekent. Valeriaanwortelextract is verkrijgbaar als supplement in capsule- of vloeibare vorm. Het kan ook als thee worden geconsumeerd of voor aromatherapie worden gebruikt in de vorm van een etherische olie.
Hoe werkt het?
Valeriaanwortel bevat een aantal verbindingen die slaap kunnen bevorderen en angst kunnen verminderen. Deze omvatten valereninezuur, isovaleriaanzuur en een verscheidenheid aan antioxidanten.
Valeriaan heeft aandacht gekregen vanwege de interactie met gamma-aminoboterzuur (GABA), een chemische boodschapper die helpt bij het reguleren van zenuwimpulsen in je hersenen en zenuwstelsel. Onderzoekers hebben aangetoond dat lage GABA-niveaus gerelateerd aan acute en chronische stress verband houden met angst en slaap van lage kwaliteit.
Van valereninezuur is vastgesteld dat het de afbraak van GABA in de hersenen remt, wat resulteert in gevoelens van kalmte en rust. Dit is op dezelfde manier waarop anti-angstmedicijnen zoals Valium en Xanax werken.
Valeriaanwortel bevat ook de antioxidanten hesperidine en linarine, die kalmerende en slaapverbeterende eigenschappen lijken te hebben. Veel van deze verbindingen kunnen overmatige activiteit in de amygdala remmen, een deel van de hersenen dat angst en sterke emotionele reacties op stress verwerkt.
Valeriaanwortel kan je helpen ontspannen
Kalm blijven onder stress kan moeilijk zijn. Valeriaanwortel kan helpen bij het verlichten van angstgevoelens die optreden als reactie op stressvolle situaties.
Naast het verminderen van angst als reactie op acute stress, kan valeriaanwortel ook helpen bij chronische aandoeningen die worden gekenmerkt door angstig gedrag, zoals gegeneraliseerde angststoornis of obsessief-compulsieve stoornis.
Bovendien veroorzaakt valeriaan, in tegenstelling tot veel van de medicijnen die vaak worden gebruikt om OCS te behandelen, geen noemenswaardige bijwerkingen.
Valeriaanwortel kan je helpen beter te slapen
Dat valeriaan slaap positief kan beïnvloeden is nu wel duidelijk. Het wordt vaak gebuikt als natuurlijk slaapmiddel. Slaapstoornissen komen zeer vaak voor. Geschat wordt dat ongeveer 30% van de mensen last heeft van slapeloosheid, wat betekent dat ze moeite hebben in slaap te vallen, in slaap te blijven of een herstellende slaap van hoge kwaliteit te bereiken.
Het nemen van valeriaanwortel vermindert de hoeveelheid tijd die nodig is om in slaap te vallen en kan de slaapkwaliteit- en kwantiteit verbeteren. Valeriaan kan ook mensen met slapeloosheid helpen nadat ze gestopt zijn met het gebruik van benzodiazepines, kalmerende medicijnen die na verloop van tijd tot afhankelijkheid kunnen leiden.
Hoe kun je valeriaan gebruiken?
Je kunt valeriaan gebruiken in de vorm van tabletten/capsules, thee of ehterische olie.
Valeriaan geeft de beste resultaten wanneer het wordt ingenomen zoals voorgeschreven voor het gewenste effect. Er is geen vaste dosering voor valeriaanwortel- of valeriaanwortelextracten. De meeste valeriaancapsules en -tabletten zijn geformuleerd in doses variërend van 300 tot 800 milligram en worden binnen dit bereik als veilig beschouwd.
De effecten van valeriaanwortel zouden binnen één tot twee uur merkbaar zijn. Het is meestal het beste om een dosis 30 minuten of twee uur voor het slapengaan in te nemen. Onderzoek wijst uit dat valeriaan het meest effectief is als je het gedurende ten minste twee weken regelmatig hebt ingenomen en het daarna nog twee tot vier weken blijft gebruiken.
Om valeriaan thee te maken, voeg 2 tot 3 gram gedroogde valeriaanwortel (ongeveer 1 tot 2 theelepels) toe aan een kopje heet water en laat het 10 tot 15 minuten trekken. Valeriaan tincturen en extracten kunnen in concentratie variëren; Als algemene regel geldt dat je nooit de aanbevolen dosering op het productetiket mag overschrijden.
Aangezien valeriaan slaperigheid kan veroorzaken, is het belangrijk om het niet in te nemen als je van plan bent te rijden, zware machines te bedienen of werk of andere activiteiten uit te voeren waarvoor oplettendheid vereist is.
Het is belangrijk op te merken dat alcohol, kalmerende of angststillende medicijnen, kruiden en andere supplementen nooit samen met valeriaan mogen worden ingenomen, omdat dit hun depressieve effecten kan versterken.
Je kunt valeriaan ook gebruiken in de vorm van aromatherapie. Doe wat druppels etherische olie van valeriaan in je diffuser en adem het in om de voordelen te plukken. Let wel goed op, etherische olie is niet bedoeld voor intern gebruik. Zelfs etherische oliën van voedingskwaliteit die als smaakstof worden gebruikt, mogen nooit via de mond worden ingenomen.
Valeriaan kopen
Zijn er nadelige effecten?
Nu je weet over alle voordelen, vraag je je waarschijnlijk af of valeriaan bijweringen heeft. Van valeriaan is aangetoond dat het voor de meeste mensen opmerkelijk veilig is. Studies hebben aangetoond dat het geen nadelige veranderingen in het DNA veroorzaakt, of andere ernstige bijwerkingen heeft. Bovendien lijkt het de mentale of fysieke prestaties niet te beïnvloeden wanneer het wordt gebruikt zoals voorgeschreven.
Je zult je misschien afvragen of valeriaan verslavend is, maar nee dat is het ook niet. In tegenstelling tot veel medicijnen tegen angst of slaap, lijkt valeriaan ook geen problemen te veroorzaken met afhankelijkheid van regelmatig gebruik of ontwenningsverschijnselen als het wordt stopgezet.
Hoewel bijwerkingen niet vaak voorkomen, is gemeld dat valeriaan in enkele gevallen hoofdpijn, maagpijn en duizeligheid veroorzaakt.
Als je een leveraandoening of een andere ernstige medische aandoening hebt, is het belangrijk om met je arts te bespreken of het veilig voor jou is om valeriaan in te nemen.
Het wordt ook geadviseerd dat zwangere vrouwen en kinderen jonger dan drie jaar geen valeriaan gebruiken zonder medisch toezicht, omdat de mogelijke risico’s voor deze groepen niet zijn geëvalueerd.